Kẻ thù của Hai Bà Trưng là kẻ thù nào? Hãy nghe tác giả sách giải thích

-Mới đây thôi còn bị đục bỏ thì nói gì đến Hai Bà Trưng xa lắc xa lơ...!!!

Trước tâm hồn bé bỏng trong trắng của các cháu mà người lớn dám cắt xén, bưng bít sự thật lịch sử, thì đó là một cái tội không nhỏ. Cái tội này đối với tiền nhân, đối với lịch sử dân tộc còn to hơn nhiều.

Báo nhà nước lại cuỗm bài của Bloger!?
Hôm nay vào ViệtNamNet thấy bài "Hai Bà Trưng đánh giặc nào", lại thấy cái tít quen quen, chợt nhớ ra blog Tâm Sự Y Giáo (TSYG) cũng đã có bài viết tương tự “Sách Tiếng Việt lớp 3: Kẻ thù của Hai Bà Trưng là kẻ thù nào?". Tôi cứ tưởng VietNamNet đăng lại bài của TSYG nhưng hóa ra không phải. Đọc đến cuối bài, thấy dẫn nguồn “Theo Trần Cao Duyên (Thanh Niên) nhưng lại không kèm theo đường link, tôi bèn nhờ google tìm hộ. Cứ gõ mãi câu “Hai Bà Trưng đánh giặc nào?” của VietNamNet mà chẳng ra được bài của Thanh niên onlline. Loay hoay một hồi rồi cũng tìm được. Thì ra ở Thanh niên thì bài viết này đặt tít là “Bài học nửa vời". Giá như VietNamnet đừng thay tít thì tôi đã không để ý. 

Tôi so sánh về thời gian đăng bài thì Bài của TSYG đăng ngày 19-8, bài của Thanh niên đăng ngày 4-9. Như vậy là bài của TSYG đăng trước. 

Lại so sánh về nội dung thì hai bài viết cùng đề cập tới một vấn đề giống nhau là sách giáo khoa không nói rõ giặc nào đã sang xâm chiếm nước ta thời Hai Bà Trưng, sách dùng để chứng mình đều là sách Tiếng Việt Lớp 3. 

So sánh chi tiết hơn thì thấy: 

- Thời điểm phát hiện ra vấn đề, theo TSYG thì khi đó “Chuẩn bị bước vào năm học mới" 

Còn Thanh niên thì "Trước ngày nhập học"

- Người phát hiện ra sách không nhắc tới giặc Hán trong bài “Hai Bà Trưng”: Ở TSYG là phụ huynh (ông bố) khi bọc sách cho con phát hiện ra. 

Ở Thanh niên thì học sinh phát hiện ra rồi thắc mắc với ông của cháu. 

- TSTG thắc mắc “kẻ thù của hai Bà Trưng là kẻ thù nào?”. 

Thanh niên thắc mắc “không hiểu Hai Bà Trưng đánh giặc nào?". 

- Hai bài đều nhắc đến tội ác của giặc mà sách giáo khoa nêu lên mà không nói rõ giặc nào và đều cho là sách giáo khoa né tránh, bưng bít. 

- Rồi cuối cùng, TSTG khẳng định “Kẻ thù của Hai Bà Trưng chính là giặc Hán!". 

Còn Thanh niên khẳng định “bọn giặc xâm lăng nước ta bị Hai Bà Trưng đánh không còn manh giáp chính là giặc Hán (Trung Quốc)". 

Để cho bạn đọc tiện so sánh chi tiết, tôi copy cả hai bài về đây với lưu ý rằng: Một đằng là bài viết của blogger, một đằng là của báo điện tử của Nhà nước. 

Giống nhau ở mức như thế thì đã gọi là đạo bút được chưa? (tôi dùng từ đạo bút để chỉ chung các thể loại đạo chất xám của người khác như đạo văn, đạo thơ, đạo tranh, đạo nhạc, đạo công trình nghiên cứu…). Tôi lại nghe nói các tư tưởng lớn hay gặp nhau. Vì vậy tôi không dám khẳng định nên đặt dấu chấm hỏi cuối tít bài viết “Báo Nhà nước lại cuỗm bài của bloggr!?". 

Tôi cũng hiểu rằng, nếu có sự đạo bút ở đây thì thủ phạm không phải là Tổng biên tập mà là phóng viên hay cộng tác viên đã qua được mắt Tổng biên tập. Nhưng dù thế, Tổng biên tập không thể không liên quan. Vì vậy, Tổng biên tập cần quản lý tốt phóng viên, cộng tác viên, đừng để tình trạng này xảy ra. Đạo bút là một việc làm rất đáng xấu hổ.
Nguyễn Tường Thụy

Tranh minh họa Hai Bà Trưng đánh giặc Hán.

Mời bạn đọc so sánh hai bài viết dưới đây:
1) Sách Tiếng Việt lớp 3: Kẻ thù của Hai Bà Trưng là kẻ thù nào?
Chuẩn bị bước vào năm học mới, mẹ của cu út nhà minh (tức là vợ mình) ra hiệu sách mua về cho con một bộ sách lớp 3 mới tinh, giao nhiệm vụ cho bố nó (tức là mình): “Anh phải sắp xếp thời gian, lên kế hoạch để khẩn trương tiến hành việc bọc sách cho con. Mà anh phải bọc cho đẹp nhằm tạo điều kiện cho con chúng mình học giỏi”. 

Như bao lần khác, tất nhiên là mình răm rắp tuân lệnh. Trong nhà, việc mình luôn luôn nghe lời và kính trọng vợ đã trở thành một qui luật, một tất yếu mang tính khách quan. Thấy mình nhanh chóng thi hành, vợ mình vui lắm, vừa quét nhà vừa huýt sáo và cười bảo: Anh mà không nghe lời em thì em sẽ tiến hành cưỡng chế đấy, em là em không có dọa anh đâu. 

Đang thao tác ngon trớn, bọc đến quyển Tiếng Việt 3 - Tập 2 thì bỗng phát hiện ra một vấn đề mình cho là quan trọng. Mình đăng lại đây để nhờ bà con cho ý kiến nha, đó là: Kẻ thù của Hai Bà Trưng là kẻ thù nào? 

Chủ điểm đầu tiên của cuốn sách này là "Bảo vệ Tổ Quốc". Bài đầu tiên của chủ điểm và cũng là của cuốn sách là bài “Hai Bà Trưng”, kể về cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng. 

Các địa danh trong bài được nêu ra cụ thể là: Mê Linh, thành Luy Lâu. 

“Phe ta” có các nhân vật: Trưng Trắc, Trưng Nhị, Thi Sách, đoàn quân khởi nghĩa. 

“Phe địch” được liệt kê theo thứ tự trong bài: giặc ngoại xâm, quân xâm lược, tướng giặc Tô Định, kẻ thù, giặc, quân thù và cuối cùng lại là ngoại xâm. 

Tội ác của “địch” được vạch trần, tố cáo mạnh mẽ trong đoạn đầu tiên: “Chúng thẳng tay chém giết dân lành, cướp hết ruộng nương màu mỡ. Chúng bắt dân ta lên rừng săn thú lạ, xuống biển mò ngọc trai, khiến bao người thiệt mạng vì hổ báo, cá sấu, thuồng luồng”, từ đó “Lòng dân oán hận ngút trời, chỉ chờ dịp vùng lên đánh đuổi quân xâm lược”. 

Đọc đi đọc lại cả bài bao nhiêu lần, quên cả việc bọc sách cho thằng cu, mình cũng không thấy chỗ nào nói rõ kẻ thù của Hai Bà Trưng, cũng là kẻ thù của đất nước ta hồi đó, là kẻ thù nào. Đây là bài nằm trong chủ điểm "Bảo vệ Tổ Quốc", lại không dám nêu rõ danh tính kẻ thù của Hai Bà Trưng, là ra làm sao? 

Đanh thép tố cáo tội ác của giặc ngoại xâm nhưng không muốn cho các cháu biết đó là giặc nào? Rồi "lòng dân oán hận ngút trời", các cháu cũng không được quyền biết lòng dân oán hận ai? Rồi thì "chỉ chờ dịp vùng lên đánh đuổi bọn xâm lược", các cháu cũng mù tịt luôn, chẳng được quyền hiểu rõ là đánh đuổi bọn xâm lược nào? 

Lẽ nào trong SGK dành cho các cháu nhi đồng, người lớn lại tiếp tục thể hiện sự né tránh, sợ hãi, hèn nhát? 

Muốn tránh cũng chẳng được. Các cháu khi học bài này chắc chắn sẽ hỏi cô giáo: “thưa cô, kẻ thù của Hai Bà Trưng là giặc nào?”. Và chắc chắn cô giáo phải trả lời thẳng vào câu hỏi, không thể né tránh sự thật lịch sử như SGK được. Rồi theo thời gian, chắc chắn tự các cháu cũng sẽ tìm ra được danh tính kẻ thù của Hai Bà Trưng. 

Trước tâm hồn bé bỏng trong trắng của các cháu mà người lớn dám cắt xén, bưng bít sự thật lịch sử, thì đó là một cái tội không nhỏ. Cái tội này đối với tiền nhân, đối với lịch sử dân tộc còn to hơn nhiều. 

Từ những năm tháng đầu tiên dưới mái trường, các thế hệ con cháu của chúng ta phải được học, được biết sự thật lịch sử này. 

SGK Tiếng Việt 3 không được lươn lẹo né tránh nữa, mà phải nói cho rõ rằng: Kẻ thù của Hai Bà Trưng chính là Giặc Hán! Là Tàu.
Tâm sự y giáo

"Thơ ngây" - Hot girl Bảo Trân

2) Bài học nửa vời
Trước ngày nhập học, cháu gái tôi hầu như không rời mấy cuốn SGK còn thơm mùi giấy mới. Đang đọc say sưa bỗng nó chạy đến bên tôi, chỉ vào bài tập đọc Hai Bà Trưng (Tiếng Việt 3, tập 2, trang 4, 5) nói ông ơi, cháu đọc hoài mà vẫn không hiểu Hai Bà Trưng đánh giặc nào. 

Biết ngay “mặt mày” kẻ xâm lược nhưng nghĩ con bé đọc lớt phớt nên không nắm được nội dung, tôi chưa vội chia sẻ mà tranh thủ dạy cho cháu cách đọc sách. Rằng phải đọc từ từ cho thấm, kết hợp đọc với suy nghĩ, đừng đọc theo kiểu lấy được, lướt con mắt cho xong… Giờ cháu đọc lại đi. Làm gì có chuyện viết về khởi nghĩa Hai Bà Trưng mà không nêu đích danh giặc ngoại xâm. 

Con bé nhăn mặt nói cháu đọc kỹ lắm rồi, vẫn không biết hai Bà đánh bọn xâm lược nào. Tôi nhổm dậy, cầm quyển sách, giương mục kỉnh lên. Và chợt ngớ ra: Lời con trẻ đúng quá. Bài học tuyệt không một chữ nào vạch mặt chỉ tên kẻ cướp mà toàn những danh từ nhợt nhạt, mập mờ, chung chung: tướng giặc, quân thù, giặc ngoại xâm, kẻ thù, quân xâm lược. 

Viết về một giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc (năm 40 – 43) gắn với tên tuổi Hai Bà Trưng lừng lẫy nhưng SGK không hề dám nửa lời chỉ đích danh bọn xâm lược. Thậm chí cụm từ có tính hàm ngôn “phương Bắc” sách cũng không dám đặt sau cụm từ “kẻ thù”. 

Vì sao SGK không cho các cháu biết quân giặc nào đã bắt tổ tiên của chúng lên non tìm ngà voi, xuống biển mò ngọc trai, để phải làm mồi cho hùm beo, thuồng luồng, cá sấu? 

Vì sao SGK không cho các cháu biết giặc ngoại xâm nào đã khiến “lòng dân oán hận ngút trời”? 

Và vì sao SGK không nói rõ cho các cháu biết Hai Bà Trưng đã lãnh đạo nhân dân đánh đuổi quân xâm lược nào, chúng từ đâu đến? 

Cốt lõi của lịch sử là sự thật. Mỗi dòng lịch sử nước ta đều được viết bằng mồ hôi và máu của nhiều thế hệ. Nên có thể nói mỗi trang sử là một mảnh hồn thiêng sông núi. Không thể chấp nhận bài học lịch sử… nửa vời với cách trình bày ngắc ngứ, lấp lửng, loanh quanh, thiếu minh bạch, nếu không muốn nói là né tránh, bưng bít như thế. 

Ở Lạng Sơn từng xảy ra chuyện tấm bia kỷ niệm chiến thắng của bộ đội ta bị đục bỏ những chữ điểm tên chỉ mặt quân thù. Người ta đã đổ thừa cho mưa nắng, cho sức tàn phá của thời gian. Còn với SGK Tiếng Việt 3, người làm sách đổ thừa như thế nào? Người lớn sao lại làm khuất lấp tên tuổi kẻ thù của Hai Bà Trưng để trẻ con phải băn khoăn? Thật khó giáo dục HS niềm tự hào, lòng yêu nước khi SGK đã thiếu công bằng, thiếu trung thực đối với lịch sử. 

Trong lúc hy vọng bài học này sẽ được các nhà làm sách trả lại sự phân minh trắng đen sòng phẳng, tôi phải nói ngay trước đôi mắt mở to của cháu tôi rằng bọn giặc xâm lăng nước ta bị Hai Bà Trưng đánh không còn manh giáp chính là giặc Hán (Trung Quốc).
Trần Cao Duyên

Diễn hành ngày lễ tưởng niệm Hai Bà Trưng ở Sài Gòn xưa.

Tác giả sách giải thích: Hai Bà Trưng đánh giặc nào?
Sau khi bài viết "Hai Bà Trưng đánh giặc nào?" được đăng tải, GS.TS Nguyễn Minh Thuyết, Chủ biên Sách Giáo khoa Tiếng Việt lớp 3 đã gửi tới VietNamNet bài viết: "Về bài tập đọc "Hai Bà Trưng": Đừng suy diễn, nặng lời". Dưới đây là nội dung bài viết. 

VietNamNet ngày 4-9-2012 có đăng bài của một bạn đọc ký tên Trần Cao Duyên chỉ trích nặng nề SGK “Tiếng Việt 3, tập hai” trong bài tập đọc Hai Bà Trưng “không hề dám nửa lời chỉ đích danh bọn xâm lược là giặc Hán (Trung Quốc)”. Vậy, sự thật như thế nào?

Chỉ cần giở thêm vài trang quyển “Tiếng Việt 3, tập hai” đã có thể thấy nhận xét của bạn Trần Cao Duyên có thật khách quan không và có đúng là tác giả SGK không dám gọi tên các loại giặc từ nước láng giềng phương Bắc ra không (thời phong kiến nước này chưa có tên gọi là Trung Quốc).

Sau bài “Hai Bà Trưng” đúng 6 trang, bài chính tả "Trần Bình Trọng" ở trang 11 mở đầu: "Năm 1285, giặc Nguyên sang cướp nước ta". Đến trang 17, bài tập "Lê Lai cứu chúa" lại viết: "Giặc Minh xâm chiếm nước ta".

Cũng ở trang 17 còn có một bài tập yêu cầu học sinh nói về một vị anh hùng có công lao to lớn trong sự nghiệp bảo vệ đất nước mà các em biết, trong đó có nêu tên các danh nhân Trưng Trắc, Trưng Nhị, Triệu Thị Trinh, Lý Bí (Lý Nam Đế), Triệu Quang Phục (Triệu Việt Vương), Phùng Hưng, Ngô Quyền, Lê Hoàn (Lê Đại Hành), Lý Thường Kiệt, Trần Quốc Tuấn (Trần Hưng Đạo), Lê Lợi, Nguyễn Huệ (Quang Trung), Hồ Chí Minh. Mười hai trong mười ba vị được nhắc tên là những anh hùng trong các cuộc chiến tranh chống quân xâm lược phương Bắc. 

Như vậy, đâu có phải tác giả sợ, không dám hé răng gọi đến tên bọn xâm lược!

Còn bài “Hai Bà Trưng” trong SGK “Tiếng Việt 3, tập hai” chỉ là một truyện kể. Nó có tên các nhân vật lịch sử: bên ta là hai Bà Trưng Trắc, Trưng Nhị, bên địch là Tô Định - không phải một kẻ vô danh tiểu tốt mà là một viên thái thú có tên trong sử sách Việt Nam, Trung Hoa. Nhưng môn Tiếng Việt không phải môn Lịch sử. Không nhất thiết lúc nào truyện kể hay thơ cũng phải kể thật đủ tên giặc nọ giặc kia, nhất là đối với học sinh lớp 3 (mới 8, 9 tuổi). Thời các con tôi học tiểu học vào những năm 80 của thế kỷ trước, SGK của các cháu vẫn trích 10 dòng thơ “Đại Nam quốc sử diễn ca” về Hai Bà Trưng làm bài tập đọc:

“Bà Trưng quê ở Châu Phong

Giận người tham bạo, thù chồng chẳng quên

Chị em nặng một lời nguyền

Phất cờ nương tử thay quyền tướng quân

Ngàn tây nổi áng phong trần

Ầm ầm binh mã xuống gần Long Biên

Hồng quần nhẹ bước chinh yên

Đuổi ngay Tô Định, dẹp yên biên thành

Kinh kỳ đóng cõi Mê Linh

Lĩnh Nam riêng một triều đình nước ta”.

Ai cũng biết sau 10 dòng này còn 10 dòng nữa, trong đó có những dòng chỉ đích danh nhà Hán: “Uy danh động tới Bắc phương/Hán sai Mã Viện lên đường tấn công” nhưng SGK không dạy, có lẽ vì bài đã dài mà ý cũng đã đủ.

Lúc các con tôi học tiểu học, cuộc chiến tranh chống quân Trung Quốc xâm lược ở biên giới phía Bắc vừa kết thúc, nhân dân ta vừa phải khắc phục hậu quả chiến tranh, vừa phải chống chọi với bao khó khăn của thời cấm vận. Nhưng không hề có ai vì căm thù quân xâm lược mà cực đoan đến mức lên án SGK chỉ dạy cho các cháu bé có 10 dòng thơ đầu.

Các cháu còn nhỏ, đường học còn dài. Những bài học đầu tiên chỉ gieo những hạt đầu tiên. Điều chưa biết ở môn này, lớp này, đến môn khác, lớp khác sẽ được học. Ví dụ, về Hai Bà Trưng, chỉ sau 1 năm, SGK “Lịch sử và Địa lý lớp 4” sẽ dạy các cháu đầy đủ hơn: “Đầu thế kỉ I, nước ta bị nhà Hán đô hộ. Thái thú quận Giao Chỉ là Tô Định nổi tiếng tham lam, tàn bạo”. Còn đối với những cháu sớm hiểu biết, không đợi đến lớp 4 được thì thầy cô, cha mẹ, ông bà hoàn toàn có thể giải thích cho các cháu, thậm chí các cháu cũng có thể chủ động tìm kiếm thông tin trên mạng hay trong sách vở về thời kỳ này.

Việc bài tập đọc Hai Bà Trưng trong sách “Tiếng Việt lớp 3” nêu hay không nêu tên nhà Hán là chuyện nhỏ. Không nên vội thêu dệt thành những chuyện sai lạc với bản chất của sự việc.
GS.TS Nguyễn Minh Thuyết

(Một số ảnh không liên quan đến nội dung bài viết)

"Vườn Địa đàng" - Hoa hậu Ngọc Hân